Trước tiên thì mình muốn hỏi mọi người là “Cậu có thích được khen & công nhận không? Có muốn được ai đấy thường xuyên nói với cậu là cậu rất tuyệt vời không?”
Có lẽ phần lớn câu trả lời sẽ là có nhỉ? Tại mình nghĩ ai được khen thì cũng đều thấy vui cả. Nhưng nếu cái khao khát được công nhận đấy khiến cậu mệt mỏi và áp lực muốn có được chúng, phải liên tục được khen thì mới thấy an toàn thì lại là một câu chuyện khác.
Đối với mình trước đây, nếu trong một thời gian dài không được ai công nhận thì mình sẽ cảm thấy như bản thân không hề có giá trị gì hết. Và mình luôn cực kỳ cố gắng, có lúc rất mệt mỏi để mong được một sự công nhận nào đó, rốt cuộc là bởi mình chưa bao giờ cảm thấy xứng đáng từ bên trong.
Thật ra chỉ có một lý do dẫn đến việc ai đó luôn khao khát và tìm kiếm sự công nhận, đó là vì họ không thấy an toàn và tự tin vào chính mình. Có thể từ nhỏ họ đã nghĩ rằng bản thân không đủ tốt, không đủ giỏi, chẳng làm nên trò trống gì, lúc nào cũng đầy khuyết điểm và chẳng xứng đáng để được yêu thương.
Khi còn bé, bố mẹ mình rất hay so sánh mình với con nhà người khác. Kiểu “Ui bạn này chăm lắm, bạn kia học giỏi cực. Sao bài này con chỉ được 8, thế cả lớp đều được 9 10 à? Sao con lúc nào cũng lười học và không nghe lời thế? tệ hơn Mẹ không thể chấp nhận được con!”
Và lâu dần, mình cảm giác mình là người thất bại và vô dụng thật, lúc đó mình còn bé chưa có nhận thức nên nghĩ bố mẹ nói gì cũng đúng. Nếu mình bị bố mẹ mắng như vậy thì chắc chắn mình có vấn đề. Mình đặt ra hàng ngàn câu hỏi như:
Tại sao cứ về nhà nhìn thấy mình thì bố mẹ lại cáu kỉnh rồi quát mắng mình khi mình không làm được bài?
Tại sao bố mẹ lại cư xử khó hiểu như vậy? Mình chỉ là một đứa trẻ thôi mà.
Và tại sao, bố mẹ chỉ tỏ ra yêu mình khi mình được điểm cao?
Khi mình dọn dẹp nhà cửa hoặc khi mình làm được một điều gì đó. Còn bình thường thì lại không làm như vậy?
Và mình tin rằng cứ phải làm được gì đó thì mới được yêu thương, mới có giá trị. Mình nghĩ bố mẹ cũng không cố ý, nhưng họ đã yêu mình một cách có điều kiện.
Khi lớn lên, đi học, đi làm, tham gia nhiều hoạt động và có nhiều trải nghiệm với mọi người xung quanh thì mình thấy niềm tin từ tuổi thơ đó đã ảnh hưởng đến mình rất nhiều. Mình thấy ghen tị với những bạn tỏa sáng, tự tin, trông các bạn ấy kiểu rất hạnh phúc ý.
Họ dám nói ra mình thích gì, không thích gì, dám lên tiếng bảo vệ bản thân khi thấy mình không được đối xử công bằng. Và lúc nào cũng rất thư thả, rất chill và tận hưởng cuộc sống. Được khen thì họ vui còn nhận được lời góp ý thì họ cũng hoan hỉ. Đối với mình thì những lời góp ý lúc nào cũng sẽ nghe như chỉ trích. Kiểu mình cực kỳ sợ bị mắng ý mọi người ạ.
Nhiều khi, mình thấy nặng nề bởi cái suy nghĩ “bản thân không xứng đáng” ấy, mình không dám sống thật. Rất khó để nói cho người khác những điều mà mình thấy không hoàn hảo ở bản thân. Lúc nào cũng chỉ show ra sự tích cực, vui vẻ và tự tin bên ngoài.
Mình nghĩ rằng bởi vì trước đây, khi mình có một nhu cầu nào đó, mình đã phải rất can đảm mới có thể nói ra với bố mẹ. Nhưng mình lại luôn bị từ chối, hoặc nếu được chấp thuận thì buộc phải kèm theo điều kiện đi kèm. "Xin đi chơi từ sáng đến chiều? Không, đi đúng 4 tiếng rồi về. Muốn về quê chơi? Phải làm hết bài tập và dọn nhà." Kiểu những ví dụ như vậy, sau này khi lớn lên. Mình có một nhu cầu nào đó cần nói với người khác thì mình luôn tưởng tượng ra rằng sẽ bị từ chối hoặc không thì mình phải tự có một điều kiện đi kèm.
Trong quyển sách “Hai mặt của gia đình”, mình đã đọc được một đoạn văn nói rằng: “Luôn tồn tại tổn thương gia đình liên thế hệ. Nếu chúng ta không tỉnh thức và nghiêm túc cố gắng thay đổi thì không khí và cách ứng xử trong gia đình tương lai chắc chắn sẽ giống hệt như gia đình hiện tại.” Đọc được câu nói đó, mình thấy buồn lắm.
Mình là một người rất yêu trẻ con. Mình mong rằng đứa trẻ nào cũng sẽ được lớn lên trọn vẹn, trong môi trường tràn ngập tình yêu thương để chúng có thể lớn lên với sự tự tin ngay từ bên trong và có lòng tự tôn cao. Vì vậy, khi nghĩ rằng nếu mình không thay đổi được bản thân, sẽ vô thức lặp lại cách bố mẹ đối xử với mình trong tương lai thì mình khá buồn.
Đôi khi, mình đã rất trách bố mẹ. Mình trách tại sao bố mẹ lại để lại cho mình nhiều tổn thương và sự sợ hãi như vậy. Nhưng thật ra mình cũng là người rất may mắn. Bây giờ, khi mình hiểu và kể lại những điều đó thì mẹ rất lắng nghe, cố gắng thay đổi để cùng giúp mình tốt hơn, cùng mình chữa lành những sang chấn tuổi thơ đó. Nhiều khi mẹ cũng nói là “lúc nào mẹ cũng rất yêu con, mẹ chỉ nghĩ rằng đó cách tốt nhất để nuôi con, không ngờ mọi thứ lại như vậy.”
Có những tổn thương không phải do lỗi của mình, không phải do mình gây ra. Nhưng mình là người chịu trách nhiệm cho nó. Cái đó không bất công mà đơn giản đây là cuộc sống của mình. Mình muốn chăm sóc yêu thương bản thân - bù đắp cho em bé quá khứ và để mình sống ok nhất có thể. Còn bố mẹ thực ra cũng là sống lần đầu trên đời, cũng sẽ mắc 1 vài lỗi nhưng mình biết bố mẹ đã cố gắng rùi.
Hiện tại thì mình đã tốt hơn nhiều rồi mọi người ạ. Tuy bố mẹ đã không yêu thương mình đúng cách trong giai đoạn quan trọng nhất khi mình lớn lên nhưng dù gì thì điều đó đã xảy ra. Mình cực kỳ hiểu là bố mẹ không hề muốn điều đó xảy ra, chỉ là bố mẹ cũng lớn lên như vậy và nghĩ đó là cách duy nhất. Ban đầu mình nghĩ rằng để làm cái gì đó khác đi thì khó lắm, nhưng mình quyết tâm đối diện với sang chấn nên đã dám dũng cảm trong nhiều trường hợp.
Dám nói lời từ chối, dám thể hiện ra mặt yếu đuối của mình, dám lên tiếng khi thấy mọi chuyện không ổn và dám bảo vệ bản thân, đặt ưu tiên của chính mình lên hàng đầu. Mình cảm thấy được yêu thương nhiều hơn và biết điều gì là quan trọng. Không còn bận tâm đến những người, những chuyện làm mình mất đi sự bình an nữa. Mọi thứ cứ thế mà tốt lên dần.
Mọi người góp ý thì mình đón nhận và thay đổi nếu phù hợp. Cũng không quá đắm chìm vào những lời khen hay sự công nhận nữa. Mình thấy bình an, hạnh phúc, được làm điều mình thích là đủ.
Gần đây, mình mới biết đến một kỹ thuật có tên là “self-parenting”. Có thể hồi bé, bố mẹ đã không trao cho chúng ta một tình yêu đúng cách. Nhưng cậu hoàn toàn có thể giúp đứa trẻ bên trong mình cảm nhận được tình yêu thương mà nó khao khát thông qua kỹ thuật này.
Ví dụ như trước đây mình rất tự ti vì bị bố mẹ so sánh thì bây giờ mỗi ngày mình đều khen ngợi bản thân, tự động viên rằng mình đã làm tốt. Nếu mình đạt được điều gì đó nhưng lại nghĩ chúng bình thường thì mình vẫn đang làm theo bố mẹ, đang tự hạ thấp thành tựu của mình. Thay vào đó, mình tập ghi nhận bản thân nhiều hơn và tập trung vào điểm mạnh thay vì điểm yếu.
Nếu cậu cũng gặp những vấn đề như mình thì hãy cùng thử một bài tập mà mình đã được học trong lớp Viết Chữa Lành nhé.
Bây giờ cậu hãy ngồi xuống, đối diện và nhìn nhận cảm xúc bất an đó. Tôn trọng mọi cảm xúc của chính mình. Hiểu rằng suy nghĩ đó đã khiến cậu đau khổ, mất đi cảm giác hạnh phúc. Tự hỏi bản thân là “Góc nhìn đó có thật sự đúng 100% không?” Chúng có luôn chính xác ở mọi hoàn cảnh không?”
Và hậu quả khi cậu tin vào điều đó là gì? Hãy viết thật cụ thể từ nhiều góc nhìn khác nhau như cảm xúc, cơ thể, tư duy hay hành động của cậu thế nào khi cậu tin vào chúng. Nếu niềm tin đó không có lợi, vậy sao cậu hông thử buông bỏ và nhìn nhận chúng dưới hướng tích cực hơn?
Chữa lành là một quá trình dài, cần chúng mình từ từ thay đổi và yêu bản thân hơn mỗi ngày. Chắc chắn rồi cậu sẽ cảm nhận được sự bình an và hạnh phúc. Và nếu ai chưa nói với cậu điều này thì mình muốn nói là: “Mình cực kỳ tự hào về cậu. Cậu xứng đáng với mọi điều tốt đẹp nhất trên đời.”
Việc chữa lành không chỉ trong một khoảnh khắc, nó còn là mỗi ngày thực hành một tí, mỗi ngày yêu bản thân một tí. Dần dần cậu sẽ loại bỏ được những cảm xúc và ký ức tiêu cực, thay thế bằng hạnh phúc và bình an.
Đúng, thật buồn khi chúng ta không có một tuổi thơ không trọn vẹn như bao người. Đã không hề cảm thấy mình được yêu vô điều kiện, đã không biết rằng bản thân xứng đáng với mọi điều tốt đẹp nhất dù chỉ là chính mình thôi chứ không cần thành tích gì.
Nhưng giờ đây, chúng mình đều đã trưởng thành rồi. Mọi chuyện đã xảy ra như vậy, có trách bố mẹ hay ai đó thêm thì cũng chẳng giải quyết được vấn đề gì. Mà sự thật là ta có thể trở thành người đặc biệt tự chữa lành chính mình. Đứng lên sau vấp ngã như vậy sẽ khiến cậu mạnh mẽ hơn 1000 lần hơn là thành công ngay từ ban đầu và sẽ không ai có thể làm cậu tổn thương lâu dài được nữa. Hãy chậm lại, quay về bên trong, ôm ấp đứa trẻ ấy và dần dần yêu thương bản thân mình nhiều hơn cậu nhé.
Tớ tin rằng cậu chắc chắn sẽ làm được!
Tác giả: Diệu Khánh
___
🌟 Khi tham gia lớp học Viết Chữa Lành, cậu sẽ được đồng hành và hướng dẫn:
🌱 Mở lòng và nhận biết cảm xúc tự nhiên, hiểu được mình đang thực sự muốn và cần gì
🌱 Xác định đúng và rõ nguyên nhân dẫn tới cảm xúc tiêu cực
🌱 Xây dựng niềm tin tích cực, tin tưởng mình hơn và hạn chế nỗi sợ lấn át lí trí
🌱 Gỡ rối vấn đề, giải phóng suy nghĩ bế tắc dễ dàng và hiệu quả hơn
🌱Thực hành các bài tập giúp cân bằng và làm chủ cảm xúc tự nhiên
🌱 Có lộ trình chữa lành từng bước cụ thể, được đồng hành hỗ trợ 24/7
Comments