top of page

[Giáo dục cảm xúc] Vì sao ta cứ lặp lại các sai lầm quá khứ


Trong bộ phim How I met your mother, có một tình tiết rất hay khi chị nữ chính Robin gặp lại bạn trai đầu tiên của mình là Simon.

Khi Robin còn 17 tuổi, chị đã mê mệt anh chàng trong khi anh ý thì đối xử với chị như quần què vậy. Simon coi thường Robin, làm tan vỡ trái tim chị và bỏ chị cái một. Thế nhưng ở thời điểm hiện tại, chị Robin đã trưởng thành, xinh đẹp, tài năng và thành công hơn nhiều. Chị có cơ hội gặp lại tình cũ và muốn chứng minh với bạn bè là giờ mình xịn xò hơn trai rất nhiều và ổn hơn rất nhiều.



Khi gặp lại Simon, tất cả bạn bè của Robin đều thấy rằng anh ta chẳng có gì hào nhoáng cả và đều nghĩ rằng chị Robin chắc hẳn tự tin và nắm phần chiến thắng trong tay. Ngạc nhiên thay, khi gặp lại mối tình cũ thì bao nhiêu chiến tích, hình tượng cô gái độc lập bỗng sụp đổ - và Robin lại trở nên vụng về, ngớ ngẩn cũng như…mê mệt chàng Simon năm xưa. Và cuối cùng, chị lại 1 lần nữa bị đá y hệt như hồi 17 tuổi.


Marshall gọi trạng thái mà chị Robin trải qua là “REVERTIGO”, hiểu nôm na là khi bạn ở gần những người trong quá khứ thì bạn bắt đầu hành xử giống như trong quá khứ vậy.

Lúc xem phim thì mình thấy thật buồn cười, thế nhưng mình cũng chợt nhận ra việc này không hề hiếm gặp đâu. Mình đã từng nhìn thấy một bác phụ huynh trố mắt lên ngạc nhiên khi cô giáo nhận xét con gái bác ý là hoà đồng và nói nhiều và rất dạn dĩ trong lớp. Bác nói ở nhà em gái đó lầm lì, cậy miệng ra cũng chẳng nói nửa lời. Khi mình nói chuyện với em gái, em nói rằng do cả quá khứ ở gia đình em thường bị chê bai bắt nạt, nên dù ra đời em có tự tin đến thế nào, khi về nhà em vẫn luôn cảm thấy là đứa trẻ con xấu xí vô dụng ấy. Em sẽ vẫn im lặng để bị chê bai, và đóng tròn cái vai tự kỉ nhỏ bé không ai để tâm đến.

Đôi khi, chúng ta có những “phiên bản” khác biệt - xấu xí hay thậm chí hơi toxic ở một giai đoạn, một thời điểm hay trong một mối quan hệ xưa cũ. Mối quan hệ ấy đã lôi ra cái phần con quỷ tồi tệ nhất bên trong của ta, và từng khiến ta cư xử chẳng ra thể thống gì. Thời gian trôi qua, bạn tự biết tách ra khỏi môi trường đó, con người đó. Bạn thay đổi, không còn như vậy nữa. Thế nhưng cũng như Marshall chia sẻ, chỉ cần quay lại môi trường cũ hay khi người cũ xuất hiện, rất dễ để ta lại “hành xưa y như ta ngốc nghếch của ngày xưa vậy”. Để rồi buổi tối trở về tỉnh lại, mình lại tự oán trách mình sao mình vẫn vậy, vẫn không học được điều gì và không thay đổi.

Giải thích cho tình trạng này, mình cho rằng bản chất sự việc ở đây là bạn vẫn chưa thực sự vượt qua cảm xúc hay sang chấn của một thời điểm cũ. Kể lại ví dụ câu chuyện em học sinh ở trên, dù em đã tự tin hơn rất nhiều, hoà đồng có nhiều bạn bè, thành công trong lớp thế nhưng bên trong, em vẫn chưa bao giờ thực sự đối diện với những nỗi sợ, căng thẳng khi bị gia đình, hàng xóm và người lớn chê bai. Em lảng tránh nỗi sợ đó, chứ chưa thực sự vượt qua nó. Em che đậy nỗi tự ti đó với rất nhiều vỏ bọc nỗ lực cố gắng khác nhau, nhưng chưa thực sự đối diện và ngồi lại với những lo lắng của chính mình. Và cũng vì vậy, em có thể dễ dàng sụp đổ rất nhanh khi một chuyện tương tự - hay gần tương tự xảy ra. Bài học là vẫn cần chữa lành và đó ạ, hãy tham gia lớp Heal&Grow để tự xử lý vấn đề tốt hơn nha bạn.

Bên cạnh đó, đôi khi chúng ta cũng phải hiểu rằng bản thân môi trường có tác động đến mỗi người rất nhiều. Ví dụ trong một mối quan hệ độc hại, dù bạn là một người tự tin nhưng anh bồ thường xuyên làm bạn phải căng thẳng, lo lắng và ghen tuông quá đà. Thì ở đây bạn hiểu rằng người ấy chính là tác nhân thường xuyên đụng và điểm yếu của bạn và chà đạp nó - đây chính là thứ trigger và khiến bạn cư xử theo những cách mà bạn bè hay đùa là “như bị bỏ bùa”. Nó có thể là ảnh hưởng của một sang chấn cũ, nhưng bạn có thể đơn giản tự hiểu rằng ở mảng đó của cuộc sống, mình còn đang có vấn đề. Mình đụng vào người này, sẽ dễ đau và tổn thương. Nên đôi khi, “tránh voi chẳng xấu mặt nào” - hãy cứ tạm rời bỏ những con người làm bạn có cảm xúc độc hại, trước khi dành thời gian tự xử lý vấn đề của bản thân.

Chúc cho chúng ta đều sẽ tốt lên và vượt qua được những cái tôi ‘quá khứ’ mà ta không còn muốn giữ.


Comentarios


bottom of page